Ik was een liberaal in hart en nieren en daarom koos ik in het verleden om politiek actief te worden bij Open VLD. Dat leek me toen een logische keuze. Ik moest echter tijdens de jaren dat ik daar zeer actief was steeds meer ondervinden dat deze partij, helaas, totaal niet liberaal is; daarom besloot ik mijn ontslag te geven als lokale voorzitter in de zomer van 2021. Daarnaast nam ik ook ontslag uit al mijn andere politieke mandaten. Ik geloof echter nog steeds in politiek en ik ben en blijf van mening dat er (ook) van daar uit verandering moet komen. Ik vrees echter dat dit niet zal komen van de huidige Belgische politieke partijen. Vorig jaar was ik om die reden betrokken bij twee andere, nieuwe politieke initiatieven. Helaas heb ik vrij spoedig moeten inzien dat die initiatieven nooit succesvol zullen worden, de basis zit daar immers niet goed en zonder een stevig fundament kan je niets bouwen. Zelf heb ik, momenteel, niet meer de energie en de goesting om opnieuw mee te werken aan nog een nieuw politiek alternatief. Het is echter wel mijn wens dat er in 2023 toch zo een nieuw alternatief komt, want we zullen dit vanaf 2024 echt nodig hebben als we het desastreuse beleid van onze huidige politici willen omkeren. In de hoop dat er andere mensen opstaan die wel genoeg energie en goesting hebben om dit broodnodige initiatief te willen starten heb ik besloten om op deze website vanaf vandaag ook geregeld stukken te brengen over politiek. Ik geloof immers dat veel mooie zaken beginnen met mensen die een pen nemen en iets op papier zetten en dit daarna ook met de wereld durven delen. Of ik nog steeds liberaal in hart en nieren ben weet ik eigenlijk niet meer. Wat ik wel weet is dat ons land voor vijf uitdagingen staat en deze wil ik in mijn eerste tekst alvast belichten.
De afgelopen jaren maakte de politiek, over de partijgrenzen heen, geen al te beste beurt. Dagdagelijks verzeilen de discussies in oeverloze praatbarakken, maar echte veranderingen blijven uit. De pijlers die ons land sterk maakten, hard werken en voor jezelf zorgen, zijn er niet meer. We rekenen voor alles op onze overheid. Het is daarnaast zeer duidelijk dat het huidige politieke bestel moeilijk om kan met het gegeven “crisis”. Particratie en extreem kortetermijndenken verlamt het hele beleidsgebeuren. Angst om toch maar controle te verliezen leidt ertoe dat ook de partijen van het middenveld behoorlijk ondemocratisch beleid aanhouden en eigenlijk geen weg meer terug schijnen te vinden. Politici worden steeds wereldvreemder, en missen duidelijk praktijk- en werkervaring. Het ontbreekt de politici daarbij ook aan visie en aan daadkracht, precies omdat hun hele bestaan vasthangt met krampachtig vasthouden aan het beleid.
Daarbij valt ook op dat de extremen (zowel rechts als links) eigenlijk gewoon hun normale gang gaan en steeds meer de onvrede van de modale centrumkiezer weten te bespelen. Deze partijen bleken bovendien ook minder extreem dan de traditionele partijen en zij sprongen zelfs geregeld in de bres ter verdediging van bepaalde democratische principes. Peter Mertens, een communist van de PVDA, kwam in 2021 op Ter Zake uitleggen waarom het goed was dat we een liberale grondwet hadden en hij legde schitterend uit dat onze regering deze met de voeten trad. Aan de andere kant van het politieke spectrum hadden we dan Vlaams Belang die zeer goed oppositiewerk heeft geleverd tegen de onwetenschappelijke en ronduit discriminerende coronapassen. Dankzij hun schitterend werk is de verplichte prik er in de zorg ook niet gekomen. Mochten er weldra vervroegde verkiezingen zijn zou mijn stem dan ook gaan naar één van beide “extreme” partijen. Het mensbeeld van beide partijen is echter niet het mijne en daarom hoop ik dat er alsnog een alternatief komt. Het ontbreekt het midden duidelijk ook aan differentiatie: standpunten over ongeveer alles worden steeds via compromis naar een vaag allegaartje gemasseerd, waardoor niemand nog tevreden is met het resultaat. Ons land heeft daarom dringend nood aan nieuwe mensen, huisvaders en huismoeders, alleenstaanden met of zonder kinderen, mensen uit het gewone leven die de waarde van geld begrijpen, die opstaan en verantwoordelijkheid nemen, om de spiraal waarin de politiek is verzeild te doen stoppen.
Volgens mij is de klassieke tegenstelling tussen links en rechts, tussen arbeid en kapitaal totaal irrelevant geworden. De huidige Belgische politieke partijen hebben dit echter nog niet begrepen. Let op, het werk dat deze partijen in de 19de en 20ste eeuw hebben geleverd was zeer belangrijk. De socialisten kwamen zeer terecht op voor de rechten van de arbeiders. Zij werden inderdaad compleet uitgebuit en het was absoluut noodzakelijk dat er sociale rechten kwamen. De liberalen vormden een heel goed tegengewicht om mensen die kapitaal hadden opgebouwd te vrijwaren, want we wilden ook niet evolueren naar een communistisch systeem waar privébezit werd afgeschaft. Wie een objectieve analyse maakt van wat de laatste 20 jaar speelt, zal moeten erkennen dat dit nochtans exact is wat er nu aan het gebeuren is. Door de massale geldcreatie van de laatste decennia is ons geld eigenlijk niets meer waard. De teller staat, alleen tijdens de coronacrisis, al op 3000 miljard nieuwe euro’s. Zelfs een blinde had kunnen zien dat dit tot hyperinflatie zou leiden. De meeste Westerse landen zijn nagenoeg failliet. Dit systeem is niet meer houdbaar en staat op ontploffen.
Mijn overtuiging is dat we met ons land beter moeten en ook kunnen. We hebben de laatste decennia zelden politiek gevoerd met een visie op lange termijn. Dit heeft ons parten gespeeld met de aanpak van de coronacrisis, maar ook met zowat alle belangrijke thema’s die relevant zijn voor de toekomst van ons land. Dit moeten we veranderen. Er zijn een heel aantal uitdagingen waar we voor staan. De eerste is de vergrijzing van onze bevolking die leidt tot een aanhoudende sterke toename van de overheidsuitgaven voor pensioenen en gezondheidszorg en een sterke uitstroom uit onze arbeidsmarkt. Onze politici hebben het al decennia nagelaten hierover na te denken en het probleem wordt elk jaar groter. Onze buurlanden namen wel al meer maatregelen en zij zijn hierdoor al wat beter gewapend. In ons land is er zeer spoedig een inhaalbeweging nodig. Er zijn dan ook dringend maatregelen nodig op onze arbeidsmarkt. Werken moet veel meer lonen dan niet werken. Via een efficiëntere arbeidsmarkt en een activerende sociale zekerheid moeten we de menselijke middelen en talenten toekomstgericht heroriënteren en streven naar een tewerkstellingsgraad van 80% of meer.
Een tweede uitdaging is ons uiterst inefficiënt overheidsapparaat. Het is duidelijk dat het huidige federale model een volledige mislukking is. De Belgische federale staatsinrichting zoals we die vandaag kennen, is er dan ook niet gekomen om een beter bestuur van ons land mogelijk te maken, maar wel om de staat stelselmatig te ontmantelen. Daarom werden er sedert 1970 liefst zes zogenaamde “staatshervormingen” doorgevoerd die de centrale staat gradueel opsplitsten door de oprichting van peperdure en volstrekt nutteloze gemeenschappen en gewesten. Deze instellingen verkregen niet alleen elk een eigen parlement en een eigen regering, maar bij elke staatshervorming ook steeds meer bevoegdheden. Nergens werd de Belgische burger ook maar eenmaal gevraagd of deze hervormingen gewenst waren, zelfs niet door een louter raadplegend referendum. Een zeer zichtbaar gevolg van méér dan een halve eeuw “staatshervormingen” is dat de Belgische staat onvoorstelbaar complex is geworden. Wellicht is geen enkele staat ter wereld zo ingewikkeld als ons land. Zo kent het federale België niet minder dan negen (!) regeringen (met samen meer dan zestig ministeries) en evenveel parlementen (met meer dan zeshonderd parlementairen). En dat voor een land met de helft van het aantal inwoners van New York en dat bovendien kleiner is dan de meeste Duitse deelstaten. In dit bestuurlijk kluwen is bovendien zowat elke bevoegdheid verdeeld tussen enerzijds de federale overheid en anderzijds de deelstaten. Dat maakt een coherent beleid natuurlijk totaal onmogelijk. Het is de reden dat er voortdurend samenwerkingsakkoorden gesloten moeten worden en dat voor de meeste internationale bevoegdheden elk parlement afzonderlijk zijn goedkeuring moet geven. Ambitieuze, nationale projecten behoren tot een ver verleden. Sterker nog: we slagen er zelfs niet in een nieuw en modern nationaal voetbalstadion te bouwen. Het is tijd voor een radicale ommekeer in ons politieke denken en handelen. Ik ijver daarom ondubbelzinnig al enkele jaren voor het schrappen van overbodige bestuursniveaus. We moeten net als in Zwitserland evolueren van 5 naar 3 bestuursniveaus. In de praktijk komt dit neer op een Belgische staat, waarin er slechts één enkel parlement en één enkele regering is voor héél België en we moeten streven naar een veel efficiëntere, kwaliteitsvollere en eenvoudigere dienstverlening.
Een derde uitdaging is onze energievoorziening. Ook hier valt weer op dat er in ons land totaal geen visie was op lange termijn. Onder het mom van klimaatopwarming werd er enkel ingezet op zogezegd hernieuwbare energie. Dit is uiteraard zeer nobel maar helaas niet voldoende en dit moet dringend herbekeken worden. Dat de aarde soms opwarmt wordt door niemand betwist, wel wat de verhouding is tussen natuurlijke oorzaken en menselijke invloeden. Vanuit de klimaatzaak worden enkel de menselijke invloeden als énige oorzaak vooropgesteld. Wat te weinig mensen beseffen is dat de ganse discussie is gevoed door computermodellen, niet door de werkelijke metingen waarover ook te discussiëren valt. Iedereen die bovendien niet blindelings meegaat in het gevoerde klimaatdebat, is per definitie een klimaatontkenner en wordt als idioot weggezet. De voorbije decennia zijn in België meer dan 40 miljard € subsidies voor hernieuwbare energie uitbetaald, waarmee slechts een fractie van de behoeften ingevuld kan worden. Met dit geld kon een volledige nieuwe capaciteit kernenergie worden gebouwd, wat België meteen wereldleider zou maken op dat vlak. Initieel zijn de investeringen duur, maar door de levenstijd van meer dan 80 jaar moet men de investeringen op decennia beoordelen en de kost per eenheid geproduceerde energie. Dit terwijl de gemiddelde windmolen, het niet langer dan 10 jaar uithoudt. Het huidige energie- en klimaatbeleid in België is gebaseerd op een studie die in 2012 verscheen: Hoe België tegen 2050 voor 100% op hernieuwbare energie kan draaien. Deze stelling druist fundamenteel in tegen de essentie: elk land moet 100% onafhankelijk zijn eigen energiebehoefte kunnen dekken. Hiervoor moet er volgens mij zeer dringend geïnvesteerd worden in nieuwe kerncentrales. De focus van klimaat moet worden verlegd naar de zorg voor ons milieu. Daar wordt immers veel te weinig gedaan. Er moet met gezond verstand en met een degelijke kosten-batenanalyse gewerkt worden aan het verbeteren van de lucht- en waterkwaliteit. We hebben meer groen en water nodig in ons landschap én in de steden en we moeten de stikstofregels aanpassen met respect voor de boeren en de voedselvoorziening.
Een vierde uitdaging ligt in het beschermen van onze vrijheden en privacy. Er is een tendens van steeds meer controle vanuit de overheid en dit is zeer zorgwekkend. Na de coronapas kunnen we waarschijnlijk weldra de invoering van een Carbon Wallet oftewel een CO2-budget voor iedereen verwachten. We zullen moeten kiezen tussen vlees eten of met het vliegtuig op reis gaan. Mensen die niet op reis kunnen of willen gaan, kunnen hun credits verkopen en zo inkomsten genereren. Op die manier zal het gepromoot worden als een systeem dat ongelijkheid tegengaat. Elke dag worden nieuwe ballonnetjes opgelaten om de bevolking te kneden zodat dit overal kan worden geïmplementeerd. Op deze manier zullen we elk jaar iets meer slaaf worden en steeds meer vrijheden verliezen. Vrije markten en individuele keuze zullen vervangen worden door staatsinterventie en collectivisme. Privacy zullen we niet meer hebben. We zien dit overigens vandaag al in China waar dit systeem van quasi totale overheidscontrole en het bijhorende Social Credit System al zeer ver is gevorderd. Mensen die niet in de pas lopen en kritiek hebben op het beleid mogen niet meer reizen en kunnen geen huis meer kopen. Ze mogen het land of de regio waar ze wonen ook niet verlaten. Vrijheid zoals we deze lange tijd gekend hebben, zal steeds meer worden uitgehold en we gaan naar een extreem systeem van belonen en bestraffen.
Een vijfde uitdaging vinden we terug bij migratie en veiligheid. Over dit thema wordt er door politici in het algemeen niet graag gesproken. Politici hebben immers schrik om foute uitspraken te doen en in het extreemrechtse kamp geduwd te worden. Hierdoor hebben we het al ongeveer twee decennia nagelaten om een gezond debat te houden over ons immigratiebeleid. Veel mensen zien dit echter aan met lede ogen, want zij vinden dit thema wel degelijk belangrijk. De volgende decennia kunnen we nog veel meer immigratie verwachten en daarom is het tijd om een open debat te hebben zonder taboes. Immigratie is dan ook zeer moeilijk te voorspellen. In tegenstelling tot de andere West-Europese landen koos het Verenigd Koninkrijk met de uitbreiding van de Europese Unie voor een opendeurpolitiek en dit heeft op termijn geleid tot de Brexit en het draagvlak van een open beleid is daar dan ook 180 procent gedraaid. De laatste decennia hebben ook aangetoond dat landen waar verwacht wordt dat nieuwkomers zich goed integreren veel minder problemen hebben dan landen die gaan voor multiculturalisme. De inbedding in het sociaal weefsel en taal zijn de twee belangrijkste factoren voor een goede integratie en dit moeten we dan ook durven eisen. Dit wordt ook aangehaald door de Amerikaanse onderzoeker Robert Putnam (Harvard Univerisity) in zijn werk “E Pluribus Unum: Diversity and Community in the Twenty-first Century“, dat hij schreef in 2007. In dit werk toont hij ook aan dat een uitgebreider stelsel van sociale uitkeringen integratie afremt. Dit zet immers niet aan tot het zoeken van werk met alle gekende gevolgen. Hoe het beleid staat tegenover bepaalde gedragingen van immigranten is dus allesbehalve onschuldig. Wie het VN-migratiepact uit 2018 gelezen heeft en kinderen heeft, kan onmogelijk met de huidige versie akkoord gaan. Dit betekent overigens niet dat de uitwerking van een internationaal pact niet wenselijk zou zijn. Maar zolang illegale overtochten beloond worden met opname, zullen mensensmokkelaars gebruik blijven maken van de perverse internationale politiek. Als wereldburgers staan we meer dan ooit open voor migratie, mits de aanvraag gebeurt in het land van herkomst en uitgewerkt kan worden op een georganiseerde en veilige manier. Onze landgenoten met migratieachtergrond, worden tot op heden nog steeds door (voornamelijk linkse) politieke partijen misbruikt, terwijl uiteindelijk niets voor hen wordt gedaan. De meesten willen een beter leven en toekomst voor hun gezin, en worden helemaal niet geholpen wanneer hun taal en culturele gebruiken zonder enige inburgering in de westerse normen en waarden aangehouden mogen worden. Wie duidelijk de hand reikt aan deze nieuwkomers, maar tevens een duidelijk standpunt inneemt wat kan en niet kan binnen onze samenleving, zal uiteindelijk deze mensen als bondgenoot voor zich kunnen winnen. Ook hier worden breuklijnen omgezet in opportuniteiten door klare taal en afspraken te maken. Langs de andere kant moet iedereen wel de vrijheid behouden om hun geloof of overtuiging ten volle te kunnen beleven en we moeten elkaar meer respecteren. Een moslim mag perfect een Suikerfeest vieren, een kerststal in de winter hoort nu eenmaal bij onze cultuur en dat mag uiteraard ook zo blijven, Vlamingen mogen op 11 juli gezellig samen pintjes drinken met een Vlaamse vlag en Franstaligen kunnen ook een feest bouwen op de Dag van de Franse Gemeenschap op 27 september zoals ook de Duitstaligen dit moeten kunnen blijven doen op 15 november. Laat iedereen de vrijheid om zijn of haar cultuur te beleven op de manier die zij goed en juist achten.
Ik hoop vooral dat we in ons land weldra terug aan politiek kunnen doen met een visie op lange termijn waarbij de volgende drie basisprincipes; Vrijheid, Verantwoordelijkheid en Verbinding hoog in het vaandel zullen gedragen worden.
Vrijheid
De mens is van nature vrij, van lichaam en van geest. Wij worden geboren als niemands bezit, ook niet dat van een overheid en dat hoort levenslang zo te blijven. De mens beschikt over de volle zelfbeschikking over zijn eigen leven, zonder daar evenwel een ander mee te schaden. Een overheid legt regels op om een samenleving te organiseren, maar die regels zijn evenwichtig, proportioneel en rechtvaardig, gericht op het maximaal vrijwaren van de menselijke integriteit, waardigheid en gezondheid. Pluralisme is de basis van de samenleving. Het open en vrije maatschappelijke debat is heilig, met een ongecensureerde wetenschap, pers en publieke opinie voorop. De Grondwet en internationale verdragen beschermen de grondrechten van elke burger. Overheden dienen deze actief als richtsnoer en toetssteen te gebruiken voor elke beleidskeuze die ze maken.
Verantwoordelijkheid
Een vrij mens neemt verantwoordelijkheid op voor zijn eigen leven en voor zijn gemeenschap. Overheden stimuleren en ondersteunen hun burgers in dat verantwoordelijkheidsgevoel en richten ‘de zorg’ daarnaar in. Zo wordt hoog ingezet op preventieve ondersteuning en op open, eerlijke communicatie omtrent vrije gezondheidskeuzes. Ook op het vlak van geestelijk welzijn ondersteunt de overheid de vrije, creatieve essentie van elk individu. Elk mens is geboren met een unieke blauwdruk van talenten en kwaliteiten, waarmee hij een eigen en zinvolle bijdrage kan leveren aan het geheel.
Verbinding
Als vrijheid en verantwoordelijkheid de twee zijden van de medaille zijn, dan is verbinding het lint waarmee deze rond de hals hangt. We zijn als mensen vrij en verantwoordelijk en samen verbonden in ons mens-zijn. Een sterk sociaal weefsel is een fundament van een samenleving. Een overheid staat onvoorwaardelijk reële en niet enkel virtuele sociale contacten toe, vanuit de wetenschap dat nabijheid en fysieke uitwisseling essentieel zijn voor het menselijk welzijn.
Ik hoop oprecht dat deze tekst bepaalde mensen zal doen nadenken of inspireren en misschien wel iets positiefs in beweging kan zetten. Het zijn dan ook geen principes, maar wel persoonlijkheden die een tijdperk in beweging kunnen brengen. Ons land en onze kinderen verdienen beter dan hetgeen we vandaag voorgeschoteld krijgen. Hopelijk schrijven we op die manier binnenkort samen een warmer en vooral menselijker verhaal. Dat is alleszins mijn grootste wens voor 2023.
Steven Arrazola de Oñate
